مجله مطالعات حقوق و سلامت

دانشگاه علوم پزشکی هوشمند

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

مروری بر حقوق سلامت

نوع مقاله : مقاله مروری

نویسنده

مدیر گروه حقوق سلامت، دانشگاه علوم پزشکی هوشمند، تهران، ایران

چکیده

زمینه و هدف: این مطالعه در راستای بهره­گیری از تجربیات ملی و بین­المللی و همچنین تکامل آن به­عنوان یک رشته جدید دانشگاهی است. حق بر سلامت یکی از عناوین حق­های بشراست که تحقق آن برای استیفای سایر حق­های بشر ضروری بوده و در پیوندی ناگسستنی با حق حیات قرار دارد. با توجه به پیچیدگی و توسعه رابطه میان سلامت و حقوق در سطوح ملی و بین‌المللی، ضروری است مروری بر این شاخه قدیمی حقوق، که امروزه یک رشته جدید دانشگاهی است، داشته باشیم. حقوق سلامت می‌تواند از دیدگاه­های مختلف بررسی شود: اخلاق زیستی، حقوق سلامت عمومی و حقوق مراقبت سلامت. اولی به اخلاقیات مربوط است و دومی و سومی رویکردهای حقوقی موضوع می‌باشند. حق افراد به منظور تعیین سرنوشت خود و حق برخورداری از سلامت، موضوع اصلی در این رویکرد‌های حقوقی است.
یافته‌ها: با بررسی کتب، مجوعه مقالات، قوانین و مقررات مربوط به نظام حقوقی سیاستگذاری، مدیریت و نظارت در نظام سلامت در چهار حوزه حق سلامت، حقوق سلامت عمومی، حقوق مراقبت سلامت و اخلاق زیستی تقسیم شده است.
نتیجه­گیری: هدف نهایی حقوق سلامت، دسترسی به تمامی عناصر حق سلامت شامل حق‌ افراد و جمعیت‌ها و به­ویژه جمعیت‌های آسیب­پذیر بوده و مسئولیت قانونی آن­ها عموما در مرکز توجه حقوق سلامت قرار دارد. طبق قوانین ملی و بین‌المللی، نهادهای دولتی دارای مسئولیت قانونی تدارک مراقبت‌های سلامت، حفاظت از سلامت و ارتقای آن هستند. این امور شامل موضوعات مربوط به حقوق مراقبت سلامت از جمله حریم خصوصی و محرمانگی، مسئولیت قانونی متخصصان مراقبت سلامت، کلاهبرداری و سوء‌‌استفاده مالی و همین‌طور حقوق غذا و دارو، حقوق زیست­ محیطی، حقوق سلامت روان و حقوق سلامت جمعیت‌های آسیب‌پذیر می‌شوند.
 

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع
  1. Dikson DT. Law in the health and human services: a guide for social workers, psychologists, psychiatrists, and related professionals. New York: Simon & Schuster; 1995.
  2. Wiley LF. Health law as social justice. Cornell JL & Pub. Pol'y. 2014;24:47.
  3. Annas GJ. Doctors, patients, and lawyers—two centuries of health law. New England Journal of Medicine. 2012;367(5):445-50.
  4. Gostin LO, Monahan JT, Kaldor J, DeBartolo M, Friedman EA, Gottschalk K, Kim SC, Alwan A, Binagwaho A, Burci GL, Cabal L. The legal determinants of health: harnessing the power of law for global health and sustainable development. The lancet. 2019;393(10183): 1857-910.
  5. Eslamitabar S. Principles of monitoring health affairs. 1st ed. Tehran: Houshman University of Medical Sciences Publications; 2023. pp. 57–59, [Persian].
  6. Eslamitabar S. Regulation of health goods & services. Tehran: Hushmand University of Medical Sciences Publications; 2023. pp. 65, [Persian]
  7. Donald T. Dikson. Law in the Health and Human Services: A Guide for Social Workers, Psychologists, Psychiatrists, and Related Professionals. Simon & Schuster Inc, 1995.
  8. Eslamitabar S. The need for medical professionals to be aware of legal and criminal laws. Medicine and Cultivation. 2019; Summer (37): 95.[Persian].
  9. Eslamitabar S. Medical law, patient consent. Medicine and Cultivation. 2002 Summer;(41):98.[Persian].
  10. Eslamitabar S. Complete collection of criminal laws governing medical, pharmaceutical, health and food affairs. Islamic Republic of Iran Judiciary, Code No. 144/2/76-D/Commission; 1997 Dec 30, [Persian].
  11. Gostin LO. Public health law: power, duty, restraint. Univ of California Press; 2000.
  12. Eslamitabar S. Health law generalities. 1st ed. Tehran: Ganj Danesh Publications; 2019. p. 80.[Persian].
  13. Alekajbaf H. Concept and situation of the right to health under the international human rights bills. Med Law J. 2013;7(24):139–70.
  14. Javid E, Niavarani S. The scope of the right to health in international human rights law. Public Law Res. 2014;15(41):47–70., [Persian].
  15. Bélanger M. Global health law: An introduction. Archives contemporaines; 2011.
  16. Garrison FH. An introduction to the history of medicine: with medical chronology, suggestions for study and bibliographic data. WB Saunders company; 1929.
  17. Amundsen, D. W. (1978). The history of medical ethics. In R. B. Baker & L. B. McCullough (Eds.), The Cambridge world history of medical ethics (pp. 17-30). Cambridge University Press.
  18. Schwartz RL, Furrow BR, Greaney TL, Johnson SH, Stoltzfus Jost T. Health law: cases, materials and problems. West Academic Publishing; 2013.
  19. Wing KR, Gilbert B. The law and the public's health. ACHE Learn; 2006 Oct 15.
  20. Champagne F, Lemieux-Charles L, editors. Using knowledge and evidence in health care: multidisciplinary perspectives. University of Toronto Press; 2008 May 24.
  21. Eslamitabar S. The right to health in international standards and Iran's legal system. 1st ed. Tehran: Adalat University Publications; 2019. p. 20, [Persian].
  22. Assembly UG. Universal declaration of human rights. UN General Assembly. 1948 Dec 10;302(2):14-25.
  23. Yamin AE. Power, suffering, and the struggle for dignity: Human rights frameworks for health and why they matter. University of Pennsylvania Press; 2015 Dec 4.
  24. Langlois AJ. International Covenant on Economic, Social and Cultural Rights (ICESCR). InEncyclopedia of International Relations and Global Politics 2005 (pp. 418-420). Routledge, Taylor & Francis.
  25. RIGHTS C. The right to the highest attainable standard of health:. 08/11/2000. E/C. 12/2000/4.(General Comments). 2000.
  26. World Health Organization. International health regulations (2005). World Health Organization; 2008 Dec 15.
  27. COUNCIL OE. Convention for the Protection of Human Rights and Dignity of the Human Being with regard to the Application of Biology and Medicine: Convention on Human Rights and Biomedicine. Oviedo: COE. 1997 Apr.
  28. Regulation P. Regulation (EU) 2016/679 of the European Parliament and of the Council. Regulation (eu). 2016 May;679(2016):10-3.
  29. Union E. Directive 2011/24/EU of the European Parliament and of the Council of 9 March 2011 on the application of patients’ rights in cross-border healthcare. Official Journal of the European Union. 2011.
  30. Act A. Health insurance portability and accountability act of 1996. Public law. 1996 Aug 21;104:191.
  31. Herring J. Medical Law and Ethics (9th edn). Oxford University Press. 2021
  32. Pendo E, Clark BR, Fuse Brown EC, Gatter R, McCuskey E. Health Law: Cases, Materials and Problems.
  33. Annas GJ. American bioethics: Crossing human rights and health law boundaries. Oxford University Press; 2004 Oct 28.
  34. Cohen IG, Hoffman AK, Sage WM, editors. The Oxford handbook of US health law. Oxford University Press; 2017.
  35. Reynolds C. Public Health and Environment Law. Federation Press; 2011 Jul 14.
  36. Eslamitabar S. Fundamentals of health law. 1st ed. Tehran: Majd Press; 2016. p. 49, [Persian].
  37. Eslamitabar S. Health law. 1st ed. Tehran: Smart University of Medical Sciences Publications; 2023. p. 78, [Persian].
  38. Abbasi M, Rezaee R, Dehghani G. Concept and situation of the right to health in Iran legal system. Med Law J. 2014;8(30):183–99, [Persian].
  39. Magnusson R. Advancing the right to health: the vital role of law. Advancing the Right to Health: The Vital Role of Law, World Health Organization, Switzerland. 2017 Jun 1.
  40. Toebes B, Ferguson R, Markovic MM, Nnamuchi O, editors. The right to health: a multi-country study of law, policy and practice. Dordrecht: Springer; 2014.
  41. Declaration of Alma-Ata: International Conference on Primary Health Care. Alma-Ata, USSR; 1978.
  42. Forrester K, Griffiths D. Essentials of law for health professionals. 3rd ed. Sydney: Elsevier Australia; 2009. p. 3.
  43. Forrester K, Griffiths D. Essentials of law for health professionals. 4th ed. Elsevier Health Sciences; 2014 Nov 20.
  44. Beauchamp T, Childress J. Principles of biomedical ethics: marking its fortieth anniversary. The American journal of bioethics. 2019 Nov 2;19(11):9-12.
  45. Gostin LO. A theory and definition of public health law. J. Health Care L. & Pol'y. 2007;10:1.
  46. Allahvaisi SS, Gorji Aznadreyani A. Right to health in the constitution of the Islamic Republic of Iran. Comp J Dadpishgan. 2019;2.
  47. Eslamitabar S. Principles of health law. 1st ed. Berlin: Lambert Academic Publishing; 2022. p. 233, [Persian].
  48. Shakoor M, Yousefi A, Bazrafkan L, Jauhari Z, Taheri S, Omid A. The ethical aspects of abortion in medical education. Iran J Med Ethics Hist Med. 2013;6(5):24–34, [Persian].
  49. Balanian M. Secular science or religious science? Maarefat. 2016 ;(121):119–36.
  50. Eslamitabar S. Medical law: the need to review the legal and criminal laws of medical affairs and related professions. Medicine and Cultivation. 2019 Autumn ;(38):73.
  51. World Health Organization. Patient safety rights charter. World Health Organization; 2024 Apr 16.
  52. Olejarczyk JP, Young M. Patient rights and ethics. StatPearls [Internet]. 2024 May 6.
  53. Cohen J, Ezer T. Human rights in patient care: a theoretical and practice framework. Health & Hum. Rts.. 2013;15:7.
  54. Hosseinpoor AR, Bergen N, Schlotheuber A. Promoting health equity: WHO health inequality monitoring at global and national levels. Global health action. 2015 Dec 1;8(1):29034.
  55. Braveman P. What are health disparities and health equity? We need to be clear. Public health reports. 2014 Jan;129(1_suppl2):5-8.
  56. Prentice KR, Beitelshees M, Hill A, Jones CH. Defining health equity: A modern US perspective. iScience. 2024 Dec 20;27(12).
  57. Bueno de Mesquita J, Kapilashrami A, Meier BM. Human rights dimensions of the COVID-19 pandemic. Commissioned by The Independent Panel for Pandemic Preparedness and Response. 2021:1-46.
  58. Assembly G. United Nations Human Rights Council. 2020.
  59. Graham H. Social determinants and their unequal distribution: clarifying policy understandings. The Milbank Quarterly. 2004 Mar;82(1):101-24.
  60. Healthy People 2020. Healthypeople 2020. 2016. [October 21, 2016]. https://www.healthypeople.gov.
  61. MacKay D. The United Nations Convention on the rights of persons with disabilities. Syracuse J. Int'l L. & Com. 2006;34:323.
  62. World Health Organization. Overview of the draft WHO Traditional Medicine Strategy 2025–2034. Traditional, Complementary and Integrative Medicine Unit. Geneva: WHO; p. 7.
  63. Eslamitabar S. Medical law: new treatment methods and the duties of the legislator and the guardians of the country's health and treatment. Medicine and Cultivation. 2014; 14(56):56. [Persian].
  64. Moghaddam AV, Damari B, Alikhani S, Salarianzedeh MH, Rostamigooran N, Delavari A, Larijani B. Health in the 5th 5-years Development Plan of Iran: main challenges, general policies and strategies. Iranian Journal of Public Health. 2013;42(Supple1):42.
  65. Rostamigooran N, Esmailzadeh H, Rajabi F, Majdzadeh R, Larijani B, Dastgerdi MV. Health system vision of Iran in 2025. Iranian Journal of Public Health. 2013;42(Supple1):18.
  66. Aboulhallaj M, Mousavi SM, Jafari M, Vosoogh-Moghaddam A, Bahariniya S, Ghasemyani S, Far SS. Challenges and executive requirements of advanced health system governance based on general health policies in Iran: qualitative research. BMC Health Services Research. 2024;24(1):1517.
مجله مطالعات حقوق و سلامت
دوره 1، شماره 1 - شماره پیاپی 1
بهمن 1403
صفحه 1-12
فایل ها
سابقه مقاله
  • تاریخ دریافت: 05 مهر 1403
  • تاریخ بازنگری: 21 آبان 1403
  • تاریخ پذیرش: 16 دی 1403
  • تاریخ انتشار: 24 بهمن 1403
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار