نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 iran
2 گروه حقوق سلامت، دانشگاه علوم پزشکی هوشمند، تهران، ایران.
چکیده
زمینه و هدف: با توجه به ضرورت ادغام طب های سنتی و مکمل در طب مدرن آکادمیک، لازم است فرصتها و چالش های طب مکمل و جایگزین در این تلفیق به طورکلی مورد ارزیابی و دقت نظر قرار گیرد، تا براساس مقررات و چهارچوب های سیاست گذاری، قانونی اخلاقی، نظارتی، آموزشی و پژوهشی مطالعات لازم برای هرکشور یا حوزه جغرافیایی صورت گیرد.
روش تحقیق: این مقاله با استفاده ازکتابها و مقالات موجود در کتابخانههای واقعی و مجازی به روش توصیفی-تشریحی نوشته شدهاست.
یافته ها: تلفیق طب سنتی و مکمل با طب مدرن فرصت ها و در عین حال چالش های متعددی به دنبال دارد. مهمترین چالش ها عبارتند از چالش های حقوقی و اخلاقی، رگولاسیون، تدوین و اجرای برنامه آموزش و توجه به پژوهش محور بودن و اعتبار تحقیقات به ویژه تحقیقات بالینی طب مکمل. هر حوزه پزشکی نیازمند قانون گذاری، کنترل و نظارت قانونی از داخل یا خارج سازمان میباشد. این کار علاوه بر تضمین کیفیت، کارآیی و کاستن از ریسک کاربرد ابزارها و روشها، مانع از هرگونه سوءاستفاده و کلاهبرداری میشود. این موضوع در حوزه طب مکمل که نیاز فراوانی به رابطه مبتنی بر اعتماد بین درمانگر و بیمار است، از اهمیت بیشتری برخوردار می باشد.
نتیجه گیری: ادغام طب های سنتی و مکمل به طب مدرن با وجود مزایای متعدد با چالش های جدی مواجه است که نیازمند راهکارهای مناسب در حوزه های قانونگذاری، نظارت و کنترل کیفی، آموزش و پژوهش می باشد. در حوزه حقوقی لازم است قوانین مقتضی به منظور صدور پروانه اشتغال و تبیین استانداردهای کیفی متخصصان و ازجمله در پرهیز از سهل انگاری و خطا و جبران خسارت از طریق افزایش پوشش بیمه مسئولیت پزشکی و راهکارهای پرهیز از مسئولیت قانونی ازجمله کسب رضایت آگاهانه و رعایت حریم خصوصی در قوانین لحاظ شوند. رگولاسیون در دو بخش محصولات و متخصصان نیز باید با دقت برکیفیت، ایمنی و کارآیی محصولات و روشها به اجرا درآیند.
کلیدواژهها
موضوعات
مقدمه
امروزه، به دلیل ناامیدی برخی بیماران از درمان بیماری های استحاله ای و مزمن، هزینه سنگین و عوارض جانبی طب رایج، بسیاری از آنها به طب سنتی رو آوردهاند. سازمان بهداشت جهانی نیز با توجه به همین مزایا و استقبال مردم، در سال2002 استفاده علمی و عملی از این روش ها را به کشورهای جهان توصیه کرده و به منظور ارتقای این روشها، استراتژی ده سالهای از 2014 تا 2023 ارائه داده که هدف اصلی آن تلفیق طب سنتی در طب رایج است. با افزایش تمایل مردم به استفاده از روش های طب سنتی و مکمل، دولتها به عنوان مسئولان پاسخ دهنده به سلامت عمومی به فکر استفاده از این روش ها در کنار طب آکادمیک و متعارف افتادهاند، اما این امر علیرغم فرصت های فراوان، چالش های جدی را پیش روی آنان قرار داده است. مهمترین فرصت ها عبارتند از: افزایش دسترسی، ارتقای کمیت و تنوع، ارتقای عملکرد درمانی، ارتقای رضایت جامعه پزشکی و بیماران، کاهش وابستگی به دارو، تاکید بیشتر بر پیشگیری و سلامت، تقویت رویکرد معنوی به پزشکی و رابطه مبتنی بر اعتماد میان کادر درمان و بیمار.به هرحال، طب سنتی و مدرن با فلسفه و پیشینه فرهنگی متفاوت توسعه یافته اند و به مقولاتی اساسی نظیر سلامت، بیماری و علل آن به گونه متفاوتی مینگرند، لذا پیوند میان این دو به توصیه سازمان بهداشت جهانی یک ضرورت اجتنابناپذیر است که باید با تدابیر و هماهنگیهای لازم همراه باشد تا دولت ها بتوانند بر چالش های این تلفیق خجسته فائق آیند. این دو شاخه در واقع دو علم متفاوت در زمینه پزشکی هستند که بسیاری از مردم به هر دو در کنار هم توجه دارند. به همین خاطر، توصیه سازمان بهداشت جهانی این است که متخصصان طب مکمل و جایگزین (CAM) از علم پزشکی روز برخوردار باشند و دوره طب تلفیقی را نیز گذرانده باشند. طب تلفیقی یک حوزه جدید پزشـکی است که از روشهای طب مکمل و جایگزین (که شـواهد کارایی و ایمنی آنها بالاست) و درمان های طب متعارف تشکیل شده است. بنابراین، حوزه های طب مکمل و جایگزین از جمله حوزههای اصلی طب تلفیقی به شـمار می روند، که عبارتند از: 1- طب ذهن-جسم شامل درمانهای رفتاری شناختی و گروهی، مدیتیشن، دعا و نیایش، درمانهای ذهنی و استفاده از هنر، موسیقی و رقص بهمنظور پیشگیری، درمان و حفظ ارتقای سلامت، 2- روشهای گیاهان دارویی، غذاها و ویتامینها، مکمل رژیمی و محصولات طبیعی، 3- روشهای دستورزی مثل استئوپاتی، کایروپراتیک و ماساژ درمانی، طب انرژی شامل ریکی، لمس درمانی، کی کونگ و 4-روشهای هولیستیک مثل طب چینی، آیرودا و هومئوپاتی که از یک نظام کامل تئوری و عملی مستقل برخوردار می باشند.