نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
استادیار و مدیرگروه حقوق سلامت دانشگاه علوم پزشکی هوشمند، تهران، ایران.
چکیده
زمینه و هدف: کالا و خدمات دو خروجی اصلی صنعت و اقتصاد هستند، که اطمینان از کیفیت، ایمنی و کارآیی آنها نیازمند نظارت بر دو فرآیند تولید و عرضه میباشد. از آنجا که حوزه سلامت از اهمیت حیاتی ویژه‌ای برخوردار است، نظارت بر این فرآیندها باید دقیق و مطابق با استانداردهای علمی انجام گیرد؛ این نظارت نه تنها یک وظیفه سازمانی بوده بلکه یک وظیفه حاکمیتی است که توسط دولت ها، به عنوان متولیان سلامت عمومی اعمال میشود.
روشها: این مقاله بر اساس بررسی اطلاعات شرکت های تولیدی و ضوابط سازمان غذا و داروتهیه شده است، سپس دادههای کیفی از طریق تحلیل محتوا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و یک الگوی کاربردی ارائه گردید.
یافته ها: نظارت بر خدمات سلامت به دو شکل کلی انجام میشود: 1- نظارت بر مراکز ارائه‌دهنده خدمات؛ 2- نظارت بر متخصصان. نظارت بر محصولات و کالاهای سلامت، توسط متخصصان امور رگولاتوری در شرکت تولیدی انجام میشود. نهاد اصلی رگولاتوری، سازمان غذا و داروی هر کشور میباشد. نظارت و کنترل از ابزارهای خاصی نظیر ارائه رهنمود و دستورالعمل، انجام بازرسی و اعمال قانون بهره می برد.
نتیجه گیری: نظارت باید بهطور مستمر به منظور تضمین کیفیت و ایمنی کالاها و محصولات سلامت انجام شود. به دلیل ماهیت متفاوت خدمات وکالا، نظارت بر آنها کاملا متفاوت است. اولا خدمات لزوما ملموس نیستند تا بهطور کامل قابل نظارت باشند و ثانیا معمولا در یک زمان تولید و عرضه می‌شوند. در خصوص کالا، باید نظارت پیش از بازار و پس از تولید به طور مستمر توسط کارشناسان زبده انجام شود تا از ورود کالای تقلبی و پایین تر از حد استاندارد به بازار مصرف جلوگیری شود. بر این اساس قوانین لازم برای نظارت بر کالا و خدمات متفاوت می باشد و در هر حوزه ای باید نظارت های مربوط به آن مدنظر قرار گیرد. بنابراین تفکیک نحوه نظارت بر کالا و خدمات و روش های نظارتی مهم و ضروری می باشد در این مطالعه تلاش گردیده روش های مهم و استراتژی های نظارتی هر حوزه به تفکیک اهمیت بیان گردد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
مقدمه
نظارت مجموعه فرآیندها، روشها و مکانیزم هایی است که میخواهد وضع موجود را با یک وضعیت مطلوب و ایده‌آل مقایسه نماید. خروجی هر صنعت و اقتصادی از دو جزء اصلی تشکیل میشود: کالا و خدمات.از طرفی، نظارت شامل دو بخش اصلی است: اشیاء و فرآیندها. می‌توان اشیاء را مترادف با کالا و محصول و فرآیندها را مترادف با خدمات در نظر گرفت.کالاها و محصولات، فیزیکی و ملموس بوده و می‌توان آنها را تهیه، انبار و حمل کرد؛ در حالی که خدمات به تمامی فعالیت‌های اقتصادی گفته میشود که خروجی آنها، کالا یا شیء فیزیکی ناملموس و غیرقابل انبار می باشد. نکته قابل توجه دیگر اینکه، برای انجام هرچه بهتر این نظارت، طبقه‌بندی و نامگذاری محصولات و خدمات مزبور با اهداف مختلف توسط مراکز متعدد به شیوه های مختلف (در حدود 20 روش در سطح جهان شناخته شده) انجام میشود. در موضوعات اقتصادی، از جمله در آمار و اطلاعات مربوط به بازار، واردات و صادرات، آمارهای بانک مرکزی، و به طور کلی نیازهای بشر، دو تقسیم‌بندی اصلی مد نظر قرار می‌گیرد: 1- کالا 2- خدمات. نظر به این که ماهیت کالاها و خدمات، کاملا متفاوت است، فرآیند نظارت بر کیفیت و ایمنی آنها نیز کاملا متفاوت میباشد. از دهه 1950 میلادی، موضوع کیفیت با سرعت فزآینده‌ای در سطح جهان مورد توجه تولیدکنندگان و مشتریان کالاها و خدمات قرار گرفته است. محاسبه تولید ناخالص ملی نیز براساس همین تقسیم بندی کلی در نظر گرفته می‌شوند.
)