دانشگاه علوم پزشکی هوشمند

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 بازپرس دادسرای جرایم پزشکی، تهران،ایران

2 گروه حقوق عمومی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 گروه حقوق بین اللمل، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

زمینه و هدف: باتوجه به مزایای سلاح‌های بیولوژیکی ازجمله ارزانی تولید، استفاده آسانتر، کارآیی بالا، قدرت انتشار بسیار زیاد، کاربرد دو منظوره و توانایی پنهان کردن ایده فعالیت غیرقانونی، شاهد افزایش قابل توجه ساخت، توسعه و احتمال استفاده از این سلاح‌های مرگبار هستیم، بنابر این لازم است با پدیده بیوتروریسم به­ ویژه از طریق اقدامات قانونگذاری، مقابله جدی شود.
روش تحقیق: این مقاله با استفاده ازکتاب­ها و مقالات موجود درکتابخانه‌های واقعی و مجازی به­روش توصیفی- تشریحی نوشته  شده ­است.
یافته ­ها: "بیوتروریسم"عبارتست از: انتشار یا آزادسازی عمدی ویروس‌ها، باکتری‌ها و سایر عوامل بیماری‌زا، به قصد ایجاد بیماری و یا مرگ در میان جمعیت‌های انسانی، حیوانی و گیاهی. از آنجا که بیوتروریسم یک تهدید جهانی محسوب می­شود، معاهدات بین‌المللی مهمی نظیر پروتکل ژنو و کنوانسیون منع توسعه سلاح‌های بیولوژیک، به امضاء اکثر دولت­ها رسیده است، اما مشکلات و نواقص موجود در متن این معاهدات و فقدان ضمانت اجرایی لازم، موجبات نقض مکرر مفاد این معاهدات را فراهم کرده است. مشکلات اجرایی مربوط به نحوه بازرسی‌ها و رویکرد مغرضانه و تبعیض‌آمیز برخی کشورها نیز، مزید بر علت شده تا امروزه بیش از گذشته درگوشه و کنار جهان شاهد حملات مرگبار بیوتروریستی باشیم.
نتیجه­ گیری: درحال حاضر، کشورهایی نظیر ایالات متحده که شدیدا در معرض حملات بیوتروریستی قرار دارند، به تدوین و تصویب قوانین ملی به­ منظور مقابله با پدیده شوم بیوتروریسم اقدام کرده‌اند و این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران تنها به طرح جامع میکروبی، که یک طرح کلی است بسنده کرده و اقدامی عاجل در جهت حفظ سلامت عمومی از گزند این پدیده شوم به ­عمل نیاورده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مقدمه

"بیوتروریسم" عبارتست از: انتشار یا آزادسازی عمدی ویروس‌ها، باکتری‌ها و سایر عوامل بیماری‌زا، به قصد ایجاد بیماری و یا مرگ در میان جمعیت‌های انسانی، حیوانی و گیاهی. این پدیده جدید نیست، اما طی دهه‌های اخیر شکل جدید و پیشرفته‌ای به خود گرفته، به­ طوری که از پرتاب اجساد به داخل شهرها و چاه‌ها، به اشکال جدیدی همچون پاکت‌های نامه تبدیل شده است. بارزترین نمونه آن استفاده از میکروب سیاه زخم در پوشش پاکت‌های نامه در ایالات متحده امریکا می‌باشد که طی آن پنج نفر کشته و بیش از بیست نفر مبتلا شدند. این امر نه تنها باعث افزایش استفاده از آن شده، بلکه مسئولان را در مقابله با آن، به چالش کشیده است.

امروزه، با ایجاد تغییرات ژنتیک می‌توان شکل جدیدی از عوامل بیماری‌زا را تولید کرد که از قدرت انتشار بالا، قدرت بیماری‌زایی بیشتر و مقاومت در برابر داروها و واکسن‌ها، برخوردار باشند. این ویژگی‌ها در کنار مزایایی چون حمل آسان، تولید و کاربرد ارزان، کاربرد دومنظوره برای اهداف قانونی و غیرقانونی، که موجبات پنهان کردن فعالیت‌های غیرقانونی را فراهم می‌کند، باعث شده تا امکان و احتمال استفاده از این سلاح مرگبار روز به روز افزایش یابد.